Ίων Δραγούμης(1878-1920)(γέννηση σαν σήμερα 02/09/1878)

Ίων Δραγούμης(1878-1920)(γέννηση σαν σήμερα 02/09/1878)

Διπλωμάτης, πολιτικός και συγγραφέας. Ανάλωσε τη ζωή του στην προάσπιση των εθνικών υποθέσεων, μέχρις ότου πέσει θύμα του Εθνικού Διχασμού(1920). Μαζί με τους φίλους του Περικλή Γιαννόπουλο και Αθανάσιο Σουλιώτη-Νικολαΐδη, υπήρξε ένας από τους κύριους εκπροσώπους του ελληνικού ρομαντικού εθνικισμού(αρχές 20^ου αι.). Με καταγωγή από το Βογατσικό Καστοριάς, ο Δραγούμης γεννήθηκε στην Αθήνα(02/09/1878). Ήταν ο 5^ος γιος του δικαστικού και μετέπειτα πρωθυπουργού Στέφανου Δραγούμη και της Ελισάβετ Κοντογιαννάκη. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και κατατάχτηκε(1897) εθελοντής στον άτυχο ελληνοτουρκικό πόλεμο. Εισήλθε(1899) στο διπλωματικό σώμα και τοποθετήθηκε(1902) ως υποπρόξενος στο Γενικό Προξενείο Μοναστηρίου. Από τη θέση αυτή και με τη συνεργασία του πατέρα του και του γαμπρού του Παύλου Μελά εργάστηκε για την οργάνωση των ορθοδόξων κοινοτήτων της Μακεδονίας κατά των Βούλγαρων σχισματικών(κομιτατζήδες). Υπηρέτησε ως πρόξενος σε Σέρρες(1903), Πύργο Βουλγαρίας, Φιλιππούπολη(1904), Αλεξανδρούπολη(τότε Δεδέαγατς) και Αλεξάνδρεια, όπου γνώρισε τους 2 έρωτες της ζωής του: την Πηνελόπη Δέλτα και τη Μαρίκα Κοτοπούλη. Τοποθετήθηκε(1907) στο προξενείο της Κωνσταντινούπολης με τον βαθμό του γραμματέα. Η παραμονή του εκεί συνέπεσε με την Επανάσταση των Νεότουρκων. Οι επαγγελίες των επαναστατών «περί ισοπολιτείας των διαφόρων εθνοτήτων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία» φάνηκαν να δικαιώνουν ορισμένες απόψεις του, που θεωρούσαν ότι η λύση του ελληνικού ζητήματος θα μπορούσε να αναζητηθεί όχι με την ενσωμάτωση των αλύτρωτων πατρίδων στο Ελληνικό Κράτος, αλλά με τη «δημιουργία των συνθηκών που θα επέτρεπαν την ελεύθερη οικονομική, πολιτική και πολιτισμική ανάπτυξη των Ελλήνων στην ανατολική τους κοιτίδα». Ο Δραγούμης πίστευε στην ελληνοτουρκική συνεννόηση και φοβόταν τον από Β σλαβικό κίνδυνο. Υπηρέτησε(1909) διαδοχικά στις πρεσβείες Ρώμης και Λονδίνου, αναμίχθηκε στο Επαναστατικό Κίνημα του Γουδή(1909), ενώ οργάνωσε(1911) στην Πάτμο συνέδριο για την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων υπηρέτησε στο επιτελείο του Αρχιστρατήγου Διαδόχου Κωνσταντίνου και διαπραγματεύτηκε(Οκτώβριος 1912) με τους Τούρκους την παράδοση της Θεσσαλονίκης. Διορίσθηκε διαδοχικά επιτετραμμένος στις πρεσβείες Πετρούπολης, Βιέννης, Βερολίνου και πρεσβευτής στην Πετρούπολη(1914). Οι συχνές μεταθέσεις οφείλονταν στην άκαμπτη στάση του στα ευαίσθητα εθνικά θέματα και στις απρόβλεπτες πρωτοβουλίες που ανέπτυσσε. Παραιτήθηκε(Μάιος 1915) από τη διπλωματική υπηρεσία για να πολιτευθεί. Πήρε μέρος στις εκλογές της 31^ης Μαΐου και εκλέχθηκε ανεξάρτητος βουλευτής Φλώρινας. Υποστηρικτής αρχικά του Ελευθέριου Βενιζέλου ήλθε σε ρήξη μαζί του, καθώς διέκρινε σημάδια αυταρχισμού και εθνικής υποτέλειας στην πολιτική του. Ο αντιβενιζελισμός του Δραγούμη δεν προερχόταν από κάποια τυφλή πίστη στη Μοναρχία, αλλά από την πίστη στην εθνική αυτοδιάθεση. Εξέδωσε(Ιανουάριος 1916) το περιοδικό «Πολιτική Επιθεώρησις», που συμμεριζόταν τις επιλογές της αντιβενιζελικής παράταξης. Μετά την επιτυχία του βενιζελικού κινήματος(1917) εξορίσθηκε με άλλους αντιβενιζελικούς πολιτικούς στην Κορσική, όπου παρέμεινε μέχρι το τέλος του πολέμου(1918). Επανήλθε στην Ελλάδα για να εξοριστεί στη Σκόπελο. Απελευθερώθηκε(τέλη 1919) και ανέπτυξε δράση υπέρ της «Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως», η οποία συσπείρωνε τους αντιβενιζελικούς. Ο Ίων Δραγούμης ήταν ένας από τους ηγέτες της, καθώς ξεχώριζε για τις πολιτικές και διπλωματικές του ικανότητες και για την πνευματικότητα και την αγνή φιλοπατρία του. Την επομένη της απόπειρας δολοφονίας του Ελευθερίου Βενιζέλου στο Παρίσι(30/07/1920), ο Ίων Δραγούμης δολοφονήθηκε από βενιζελικούς αξιωματικούς στη διασταύρωση των οδών Βασιλίσσης Σοφίας(τότε Κηφισίας) και Παπαδιαμαντοπούλου. Η άσκοπη και άδικη δολοφονία του συγκίνησε το Πανελλήνιο και τον πολιτικό κόσμο. Ο Κωστής Παλαμάς από τις στήλες της «Καθημερινής» του αφιέρωσε τη «Νεκρική Ωδή»:

«Λευκή ας βαλθεί όπου έπεσες, Κολώνα

(Πώς έπεσες, γραφή να μη το λέη)

Λευκή με της Πατρίδας την εικόνα

Μόνο εκείνη ταιριάζει να σε κλαίη,

Βουβή, μαρμαρωμένη να σε κλαίη»

Το συγγραφικό του έργο, αποτελούμενο από πολιτικές μελέτες, άρθρα κοινωνικού προβληματισμού και λογοτεχνήματα, συντονίζεται με την εθνική και πολιτική του δράση. Υπήρξε από τους πρωτεργάτες του δημοτικισμού στην Ελλάδα και συχνά υπέγραφε με το ψευδώνυμο Ίδας. Το πολιτικό του μανιφέστο εμπεριέχεται στο κείμενα «Ελληνικός Πολιτισμός»(1914) και «Μονοπάτι», στο οποίο αναλύει τους σκοπούς της ύπαρξης του ελληνικού έθνους και το περιεχόμενο της εθνικής ιδεολογίας. Ο Ίων Δραγούμης πίστευε στην κοινοτική ιδέα και όχι στην αυταπάτη της δημοκρατίας, που μας «σαπίζει», όπως έλεγε.